Wat is inflatie?

18 februari 2020

Wat betekent inflatie?

Inflatie (letterlijk ‘opblazen’) of geldontwaarding is een stijging van het algemene prijspeil in een economie. Omdat de gemiddelde prijzen stijgen, wordt je geld minder waard en kun je met je valuta (euro’s) dus minder kopen dan voordien m.a.w. je koopkracht daalt.
De inflatie wordt doorgaans berekend als de prijsstijging van een ‘mandje‘ van gangbare consumptieartikelen over de periode van een jaar, en uitgedrukt als een percentage.

Het tegenovergestelde is deflatie: een algehele daling van het prijspeil. Met je valuta kan je meer kopen m.a.w. je koopkracht neemt toe.

Historisch gezien is inflatie in ontwikkelde economieën altijd gekoppeld geweest aan externe schokken: aan politieke crisissen, revoluties, oorlogen of vondsten van nieuwe voorraden goud of zilver (die lange tijd als geld dienden). Na afloop van dergelijke schokken herstelde het prijspeil, dat daardoor eeuwenlang rond hetzelfde niveau schommelde. Pas sinds ca. 1940 kent de westerse wereld een seculiere (niet-tijdelijke) inflatie.

Wat veroorzaakt prijsinflatie?

Algemeen wordt aangenomen dat er een zeker verband bestaat tussen de ontwikkeling van de maatschappelijke geldhoeveelheid (het geld in omloop) en prijsinflatie.
Inflatie wordt namelijk veroorzaakt door de toename van de hoeveelheid geld (omdat de centrale bank geld bijdrukt) ten opzichte van de aanwezige economische productie.
Wanneer de geldhoeveelheid toeneemt en er geen hogere productie van het land tegenover staat, zal het gemiddeld prijspeil door de toegenomen vraag naar goederen stijgen. Er is namelijk meer vraag omdat de bevolking meer geld bezit maar er staat geen extra productie (aanbod) tegenover. Vraag > aanbod= prijsstijging

Prijsinflatie kan ook worden veroorzaakt door doorberekening van gestegen productiekosten, gestegen importprijzen en hogere belastingtarieven, het kost meer om producten op de markt te brengen.
Door de prijsstijgingen (prijsinflatie) van de producten daalt de (interne) waarde van het geld en bijgevolg de koopkracht van het geld. Voor hetzelfde bedrag kan namelijk minder worden gekocht.
Door hoge inflatie zal het vertrouwen van de burgers in hun eigen valuta afnemen. Investeringen voor (buitenlandse) beleggers worden risicovoller.

Uiteindelijk zal, als de prijsinflatie te hoog wordt, de centrale bank de rentetarieven verhogen om zodoende de geldcreatie te ontmoedigen. Een renteverhoging betekent immers dat je meer interest moet betalen op je lening. De vraag naar geld zal dalen en bijgevolg ook de geldcreatie (het bijdrukken van geld). Minder geldcreatie betekent minder inflatie en de prijzen zullen terug dalen.

De rol van van de Europese Centrale Bank (en andere centrale banken)

Het monetaire beleid van de Europese Centrale Bank (ECB) richt zich op het handhaven van prijsstabiliteit. Onder prijsstabiliteit wordt verstaan een inflatie beneden, maar dicht bij de 2% (dus niet het ontbreken van inflatie). Een dergelijke milde inflatie wordt immers gezien als positief omdat ze het het oppotten van geld tegengaat m.a.w. je koopkracht wordt gedwongen mild verlaagd zodat je gestimuleerd wordt om je geld uit geven om zo de economie draaiende te houden.

Om deze 2% te handhaven hanteert de ECB (en andere centrale banken) twee tools: quantitative easing (geldcreatie) of een aanpassing van de rente.

Wat heeft inflatie te maken met Bitcoin?

Bitcoin kent een gecontroleerde, minimale en eindige inflatie. De inflatie halveert zelfs om de ongeveer vier jaar. Na de halvering van mei 2020 zal de inflatie van Bitcoin zelfs lager zijn dan die van goud. Na 2140 zal Bitcoin zelfs geen inflatie meer kennen omdat er dan geen nieuwe Bitcoin meer op de markt gaan komen, de voorraad is immers eindig.
Voor investeerders is het beter hun geld te bewaren in effecten, grondstoffen, goud, zilver of Bitcoin als die het beter doen, dan moesten ze hun geld gewoon houden in de vorm van valuta op de bank. Investeringen met lage inflatie genieten de voorkeur en als veel mensen investeren in bv. Bitcoin, heeft dit dan weer een positieve invloed op de marktprijs.