Wat is koopkracht?
Koopkracht is het inkomen uitgedrukt in de hoeveelheid goederen die ermee gekocht kan worden.
Koopkracht is één van de belangrijkste kengetallen in de economie.
Koopkracht bepaalt de omvang van de bestedingen, bepaalt in belangrijke mate het consumentenvertrouwen, is leidend bij de CAO-onderhandelingen en staat centraal bij het opstellen van nieuw regeringsbeleid.
Maar vooral: koopkracht is voor jou en mij de mate waarin we producten kunnen kopen. Het bepaalt onze welvaart.
Wat is de relaties tussen mijn koopkracht, inflatie en de economie?
Inflatie kan je koopkracht laten dalen.
Wanneer je 5% salarisverhoging krijgt, klinkt dat heel leuk. Je gaat er eigenlijk vanuit dat je dan meer kunt kopen. Maar óf je ook meer kan kopen, hangt af van de stijging van de prijzen. Zolang de inflatie maar minder is dan 5% kun je inderdaad meer kopen. Maar als de prijzen met 10% stijgen, kun je ondanks dat extra geld tóch minder kopen.
Een lage inflatie is dus goed voor mijn koopkracht?
Indien de inflatie daalt en laag blijft, dan is dit in eerste instantie zeker niet slecht voor onze koopkracht. Het geld heeft dan inderdaad relatief meer waarde (ten opzichte van de diensten en producten), zodat we met hetzelfde geld meer kunnen kopen. Of in elk geval, met dezelfde inkomens daalt onze koopkracht niet. Het is eigenlijk niet bij een lage inflatie (de prijzen stijgen, maar langzaam), wel bij deflatie (de prijzen dalen) dat de koopkracht effectief stijgt. Op deflatie moeten wij echter niet hopen, zoals wij verder in dit bericht zullen zien.
Als het geld meer waard is, blijft natuurlijk ook de vraag wat de mensen ermee gaan doen. Dat kan ervan afhangen hoe ze de toekomst zien. Gaan ze het besteden om nu te kopen (later kan hetzelfde goed inderdaad duurder kosten), dan gaat de vraag stijgen. En als de vraag stijgt (ten opzichte van het aanbod), gaan ook de prijzen stijgen. En dat veroorzaakt…, juist: inflatie!
Er is echter nog een andere mogelijkheid: de mensen geven het geld niet uit en sparen. Als dit op grote schaal gebeurt, zal het gespaarde geld niet veel opbrengen! (En we weten dat de Belgen graag sparen.) Toch zijn er in zulke situatie andere interessante zaken die men met zijn geld kan doen, zoals bijvoorbeeld een lening vroegtijdig terugbetalen of een hypothecaire lening herfinancieren.
In België moeten we ook rekening houden met het – bijna uniek- systeem van de loonindexering. Als de prijzen stijgen, dan wordt deze stijging opgevangen door een automatische verhoging van de lonen, … wat een stijging van de prijzen meebrengt.
Een lage inflatie is dus goede voor de economie?
Een lage inflatie is op zich niet schadelijk voor de economie, wel integendeel. Een te lage inflatie kan wel een symptoom zijn dat de economie niet goed draait.
Een deflatie kan zelfs gevaarlijk zijn voor de economie. Deflatie betekent geldvermindering in verhouding tot de hoeveelheid goederen. Deflatie kan tot gevolg hebben dat de mensen op grote schaal hun uitkopen gaan uitstellen, omdat zij dan denken dat zij later voor hetzelfde geld meer zullen krijgen. Wat gaan de producenten in die situatie doen? Hun prijzen verlagen, om toch te kunnen verkopen. Zo kan een negatieve spiraal ontstaan en indien die op grote schaal plaatsheeft, kan de economie stilvallen met alle gevolgen van dien. De bedrijven zullen dan ook mensen moeten ontslaan. En wie geen werk heeft, zal minder uitgeven. Zo gaat de spiraal verder. Dit kan leiden tot een recessie, of zelfs tot een economische ineenstorting. Eerlijkheidshalve moet hier wel aan toegevoegd worden dat niet alle economisten het hierover eens zijn.
Meestal zal men toch proberen om deflatie te vermijden. De centrale banken, die het monetair beleid voeren, zullen streven naar het handhaven van een lage inflatie van +/- 2%. Dit is de situatie die we op het ogenblik kennen. Ze hanteren hiervoor twee tools: Quantitative Easing en renteverhogingen of -verlagingen.
Wat heeft koopkracht te maken met Bitcoin?
Beleggers kopen Bitcoin en andere investeringen om hun geld te beschermen tegen inflatie. Op deze manier wordt hun geld niet minder waard in tegenstelling tot hun valuta (euro’s) in de bank en wordt hun koopkracht bewaard of zal ze bij voorkeur zelfs stijgen.
ANDEREN LAZEN OOK:
